Pomoc społeczna jest instytucją polityki społecznej państwa, mającą na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości.

Pomoc społeczna wspiera osoby i rodziny w wysiłkach zmierzających do zaspokojenia niezbędnych potrzeb i umożliwia im życie w warunkach odpowiadających godności człowieka.

Zadaniem pomocy społecznej jest także zapobieganie trudnym sytuacjom życiowym przez podejmowanie działań zmierzających do usamodzielnienia osób i rodzin oraz ich integracji ze środowiskiem.

Rodzaj, forma i rozmiar świadczenia powinny być odpowiednie do okoliczności uzasadniających udzielenie pomocy.

Potrzeby osób i rodzin korzystających z pomocy powinny zostać uwzględnione, jeżeli odpowiadają celom i mieszczą się w możliwościach pomocy społecznej.

Osoby i rodziny korzystające z pomocy społecznej są obowiązane do współdziałania w rozwiązywaniu ich trudnej sytuacji życiowej.

Osoby i rodziny korzystające ze świadczeń z pomocy społecznej są obowiązane niezwłocznie poinformować organ, który przyznał świadczenie lub ustalił odpłatność, o każdej zmianie w ich sytuacji osobistej, dochodowej i majątkowej, która wiąże się z podstawą do przyznania świadczeń lub ponoszenia odpłatności.

W przypadku stwierdzenia przez pracownika socjalnego marnotrawienia przyznanych świadczeń, ich celowego niszczenia lub korzystania w sposób niezgodny z przeznaczeniem bądź marnotrawienia własnych zasobów finansowych może nastąpić ograniczenie świadczeń, odmowa ich przyznania albo przyznanie pomocy w formie świadczenia niepieniężnego.

Brak współdziałania osoby lub rodziny z pracownikiem socjalnym lub asystentem rodziny, o którym mowa w przepisach o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, w rozwiązywaniu trudnej sytuacji życiowej, odmowa zawarcia kontraktu socjalnego, niedotrzymywanie jego postanowień, nieuzasadniona odmowa podjęcia zatrudnienia, innej pracy zarobkowej przez osobę bezrobotną lub nieuzasadniona odmowa podjęcia lub przerwanie szkolenia, stażu, przygotowania zawodowego w miejscu pracy, wykonywania prac interwencyjnych, robót publicznych, prac społecznie użytecznych, a także odmowa lub przerwanie udziału w działaniach w zakresie integracji społecznej realizowanych w ramach Programu Aktywizacja i Integracja, o których mowa w przepisach o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, lub nieuzasadniona odmowa podjęcia leczenia odwykowego w zakładzie lecznictwa odwykowego przez osobę uzależnioną mogą stanowić podstawę do ograniczenia wysokości lub rozmiaru świadczenia, odmowy przyznania świadczenia, uchylenia decyzji o przyznaniu świadczenia lub wstrzymania świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej.

W przypadku stwierdzonych przez pracownika socjalnego dysproporcji między udokumentowaną wysokością dochodu a sytuacją majątkową osoby lub rodziny, wskazującą, że osoba ta lub rodzina jest w stanie przezwyciężyć trudną sytuację życiową, wykorzystując własne zasoby majątkowe, w szczególności w przypadku posiadania znacznych zasobów finansowych, wartościowych przedmiotów majątkowych lub nieruchomości, można odmówić przyznania świadczenia.

Pomoc społeczna od dnia 1 maja 2004 r. funkcjonuje na podstawie ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej.

 

Prawo do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej przysługuje:

• osobie samotnie gospodarującej, której dochód nie przekracza kwoty 776 zł, zwanej kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej,
• osobie w rodzinie, w której dochód na osobę nie przekracza kwoty 600 zł, zwanej kryterium dochodowym na osobę w rodzinie, przy jednoczesnym występowaniu co najmniej jednego z powodów wymienionych poniżej lub innych okoliczności uzasadniających udzielenie pomocy społecznej:
  • ubóstwa,
  • sieroctwa,
  • bezdomności,
  • bezrobocia,
  • niepełnosprawności,
  • długotrwałej lub ciężkiej choroby,
  • przemocy w rodzinie,
  • potrzeby ochrony ofiar handlu ludźmi,
  • potrzeby ochrony macierzyństwa lub wielodzietności,
  • bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych,
  • braku umiejętności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego,
  • alkoholizmu lub narkomanii,
  • zdarzenia losowego i sytuacji kryzysowej,
  • klęski żywiołowej lub ekologicznej.

Przyznanie świadczeń z pomocy społecznej następuje w drodze decyzji administracyjnej, która wydawana jest po przeprowadzeniu rodzinnego wywiadu środowiskowego w miejscu zamieszkania wnioskodawcy.

Rodzinny wywiad środowiskowy przeprowadza pracownik socjalny w celu ustalenia sytuacji osobistej, rodzinnej, dochodowej i majątkowej:

• osób lub rodzin starających się o pomoc, która ma wpływ na rodzaj i zakres przyznawanej pomocy,
• osób zobowiązanych do pomocy w celu ustalenia z małżonkiem, zstępnymi lub wstępnymi wysokość świadczonej przez nich pomocy na rzecz osoby ubiegającej się o przyznanie świadczenia,

Osoby i rodziny ubiegające się o pomoc są zobowiązane do udokumentowania swojej trudnej sytuacji materialno-bytowej.

Niewyrażenie zgody na przeprowadzenie rodzinnego wywiadu środowiskowego przez osoby lub rodziny ubiegające się o świadczenia z pomocy społecznej lub na jego aktualizację przez osoby lub rodziny korzystające z pomocy stanowi podstawę do odmowy przyznania świadczenia, uchylenia decyzji o przyznaniu świadczenia lub wstrzymania świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej

Osoby i rodziny korzystające z pomocy społecznej są zobowiązane do współdziałania z pracownikiem socjalnym w rozwiązywaniu ich trudnej sytuacji życiowej. 

Tryb przyznania świadczeń z pomocy społecznej:

1. Złożenie wniosku o pomocy

• Postępowanie w sprawie świadczeń z pomocy społecznej wszczynane jest na wniosek osoby zainteresowanej, bądź innej osoby, za zgodą osoby zainteresowanej lub jej przedstawiciela ustawowego, przez inną osobę za zgodą ubiegającego się o pomoc, przez inne instytucje lub organizacje społeczne, które uznały za konieczne zainteresowanie się sytuacją życiową osoby lub rodziny.
• Zgłoszenia można dokonać osobiście, pisemnie, telefoniczne lub drogą elektroniczną.
• Pomoc społeczna może być udzielana również z urzędu.
• ZGŁOSZENIE POWINNO ZAWIERAĆ DANE ADRESOWE

2. Przeprowadzenie rodzinnego wywiadu środowiskowego

• Rodzinny wywiad środowiskowy przeprowadza się u osób i rodzin korzystających lub ubiegających się o świadczenia z pomocy społecznej w celu ustalenia ich sytuacji osobistej, rodzinnej, dochodowej i majątkowej oraz u osób zobowiązanych do pomocy w celu ustalenia z małżonkiem, zstępnymi lub wstępnymi wysokość świadczonej przez nich pomocy na rzecz osoby ubiegającej się o przyznanie świadczenia.
• Wywiad przeprowadza pracownik socjalny zatrudniony w ośrodku pomocy społecznej.
• Wywiad przeprowadza się z osobą lub rodziną w miejscu zamieszkania lub pobytu, w dniach roboczych, w godzinach pracy podmiotu uprawnionego, albo w innym terminie uzgodnionym z osobą lub rodziną, za zgodą kierownika jednostki organizacyjnej pomocy społecznej.
• Wywiad przeprowadza się w terminie 14 dni roboczych od dnia powzięcia wiadomości o konieczności jego przeprowadzenia.
• W sprawach niecierpiących zwłoki, wymagających pilnej interwencji pracownika socjalnego, wywiad przeprowadza się niezwłocznie, nie później niż w terminie 2 dni roboczych od dnia powzięcia wiadomości o potrzebie przyznania świadczenia z pomocy społecznej.
• Przy przeprowadzaniu rodzinnego wywiadu środowiskowego może uczestniczyć drugi pracownik socjalny, w przypadkach uzasadnionych wywiad środowiskowy może się odbywać w asyście funkcjonariusza Policji.
• Pracownik socjalny, przeprowadzając wywiad, bierze pod uwagę indywidualne cechy, sytuację osobistą, rodzinną, dochodową i majątkową osoby samotnie gospodarującej lub osób w rodzinie, mogące mieć wpływ na rodzaj i zakres przyznawanej im pomocy.
• Pracownik socjalny przeprowadzający rodzinny wywiad środowiskowy może domagać się od osoby lub rodziny ubiegającej się o pomoc dostarczenia  różnorodnych dokumentów potwierdzających aktualną sytuacje życiową, na podstawie których rozstrzyga o przyznaniu lub odmowie pomocy, osoby i rodziny ubiegające się o pomoc są zobowiązane do udokumentowania swojej trudnej sytuacji rodzinnej, dochodowej, mieszkaniowej, zdrowotnej.
• W ramach przeprowadzonego wywiadu pracownik socjalny dokonuje analizy i diagnozy sytuacji danej osoby lub rodziny i formułuje wnioski z nich wynikające, stanowiące podstawę planowania pomocy.
• Niewyrażenie zgody na przeprowadzenie rodzinnego wywiadu środowiskowego przez osoby lub rodziny ubiegające się o świadczenia z pomocy społecznej lub na jego aktualizację przez osoby lub rodziny korzystające ze świadczeń z pomocy społecznej stanowi podstawę do odmowy przyznania świadczenia, uchylenia decyzji o przyznaniu świadczenia lub wstrzymania świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej.

3. Wydanie decyzji

• Przyznanie świadczeń z pomocy społecznej następuje w drodze decyzji administracyjnej.
• Decyzję administracyjną o przyznaniu lub odmowie przyznania świadczenia wydaje się po przeprowadzeniu rodzinnego wywiadu środowiskowego.
• Udzielenie świadczeń w postaci interwencji kryzysowej, pracy socjalnej, poradnictwa, uczestnictwa w zajęciach klubu samopomocy, klubu samopomocy dla osób z zaburzeniami psychicznymi, schronienia w formie ogrzewalni i noclegowni, sprawienia pogrzebu, a także przyznanie biletu kredytowanego nie wymaga wydania decyzji administracyjnej.
• Odwołanie od decyzji wnosi się do właściwego organu odwoławczego za pośrednictwem organu, który wydał decyzję.
• Odwołanie wnosi się w terminie czternastu dni od dnia doręczenia decyzji stronie, a gdy decyzja została ogłoszona ustnie – od dnia jej ogłoszenia stronie.

4. Realizacja przyznanych świadczeń

• Realizacja świadczeń pieniężnych odbywa się w terminach określonych w decyzji administracyjnej.
• Wypłaty świadczeń są realizowane w kasie Ośrodka, w formie przekazów pocztowych, a także przelewów na konta osobiste lub wskazanych instytucji.

Formy pomocy: świadczenia pieniężne

Zasiłek stały

1. Zasiłek stały przysługuje:
   1. pełnoletniej osobie samotnie gospodarującej, niezdolnej do pracy z powodu wieku lub całkowicie niezdolnej do pracy, jeżeli jej dochód jest niższy od 130% kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej;
   2. pełnoletniej osobie pozostającej w rodzinie, niezdolnej do pracy z powodu wieku lub całkowicie niezdolnej do pracy, jeżeli jej dochód, jak również dochód na osobę w rodzinie są niższe od 130% kryterium dochodowego na osobę w rodzinie.
2. Zasiłek stały ustala się w wysokości:
   1. w przypadku osoby samotnie gospodarującej – różnicy między 130% kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby, z tym że kwota zasiłku nie może być wyższa niż 1000,00 zł miesięcznie;
   2. w przypadku osoby w rodzinie – różnicy między 130% kryterium dochodowym na osobę w rodzinie a dochodem na osobę w rodzinie.
3. Kwota zasiłku stałego nie może być niższa niż 100,00 zł miesięcznie. W przypadku zbiegu uprawnień do zasiłku stałego i renty socjalnej, świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego, dodatku z tytułu samotnego wychowywania dziecka i utraty prawa do zasiłku dla bezrobotnych na skutek upływu ustawowego okresu jego pobierania lub zasiłku dla opiekuna, zasiłek stały nie przysługuje.
4. Osobę przebywającą w domu pomocy społecznej lub ubiegającą się o przyjęcie do niego uznaje się za osobę samotnie gospodarującą, jeżeli przed przyjęciem do domu pomocy społecznej lub rozpoczęciem oczekiwania na miejsce w takim domu była uprawniona do zasiłku stałego.
5. Przy ustalaniu uprawnienia oraz wysokości zasiłku stałego do dochodu nie wlicza się kwoty zasiłku okresowego.

Zasiłek okresowy

1. Zasiłek okresowy przysługuje w szczególności ze względu na długotrwałą chorobę, niepełnosprawność, bezrobocie, możliwość utrzymania lub nabycia uprawnień do świadczeń z innych systemów zabezpieczenia społecznego:
   1. osobie samotnie gospodarującej, której dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej;
   2. rodzinie, której dochód jest niższy od kryterium dochodowego rodziny.
2. Zasiłek okresowy ustala się w wysokości:
   1. w przypadku osoby samotnie gospodarującej – do wysokości różnicy między kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby, z tym że miesięczna kwota zasiłku nie może być wyższa niż kwota kryterium dochodowego na osobę w rodzinie;
   2. w przypadku rodziny – do wysokości różnicy między kryterium dochodowym rodziny a dochodem tej rodziny.
3. Kwota zasiłku okresowego nie może być niższa niż 50% różnicy między:
   1. kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby;
   2. kryterium dochodowym rodziny a dochodem tej rodziny.
4. Kwota zasiłku okresowego nie może być niższa niż 20 zł miesięcznie.
5. W przypadku podjęcia zatrudnienia przez osobę objętą kontraktem socjalnym pobierającą zasiłek okresowy, może być on wypłacany nadal niezależnie od dochodu, do dnia wynikającego z decyzji przyznającej zasiłek okresowy, nie dłużej jednak niż do 2 miesięcy od dnia, w którym osoba została zatrudniona. Zasiłek okresowy jest wypłacany niezależnie od dochodu w sytuacji określonej wyżej nie częściej niż raz na 2 lata.
6. Okres, na jaki jest przyznawany zasiłek okresowy, ustala ośrodek pomocy społecznej na podstawie okoliczności sprawy.

Zasiłek celowy

1. W celu zaspokojenia niezbędnej potrzeby bytowej może być przyznany zasiłek celowy.
2. Zasiłek celowy może być przyznany w szczególności na pokrycie części lub całości kosztów zakupu żywności, leków i leczenia, ogrzewania, w tym opału, odzieży, niezbędnych przedmiotów użytku domowego, drobnych remontów i napraw w mieszkaniu, a także kosztów pogrzebu.
3. Osobom bezdomnym i innym osobom niemającym dochodu oraz możliwości uzyskania świadczeń na podstawie przepisów o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych może być przyznany zasiłek celowy na pokrycie części lub całości wydatków na świadczenia zdrowotne.
4. Zasiłek celowy może być przyznany również w celu realizacji postanowień kontraktu socjalnego.
5. Zasiłek celowy może być przyznany również osobie albo rodzinie, które poniosły straty w wyniku zdarzenia losowego, klęski żywiołowej lub ekologicznej, zasiłek przyznany jest wtedy niezależnie od dochodu i może nie podlegać zwrotowi.
6. W szczególnie uzasadnionych przypadkach osobie albo rodzinie o dochodach przekraczających kryterium dochodowe może być przyznany:
   1. specjalny zasiłek celowy w wysokości nieprzekraczającej odpowiednio kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej lub rodziny, który nie podlega zwrotowi;
   2. zasiłek celowy pod warunkiem zwrotu części lub całości kwoty zasiłku.

Formy pomocy: świadczenie niepieniężne

Praca socjalna

Praca socjalna świadczona jest na rzecz poprawy funkcjonowania osób i rodzin w ich środowisku społecznym.

1. Praca socjalna prowadzona jest:
   1. z osobami i rodzinami w celu rozwinięcia lub wzmocnienia ich aktywności i samodzielności życiowej;
   2. ze społecznością lokalną w celu zapewnienia współpracy i koordynacji działań instytucji i organizacji istotnych dla zaspokajania potrzeb członków społeczności.
2. Praca socjalna może być prowadzona w oparciu o kontrakt socjalny lub projekt socjalny.
3. W pracy socjalnej wykorzystuje się właściwe tej działalności metody i techniki, stosowane z poszanowaniem godności osoby i jej prawa do samostanowienia.
4. Praca socjalna świadczona jest osobom i rodzinom bez względu na posiadany dochód.

Poradnictwo specjalistyczne

1. Poradnictwo specjalistyczne, w szczególności prawne, psychologiczne i rodzinne, jest świadczone osobom i rodzinom, które mają trudności lub wykazują potrzebę wsparcia w rozwiązywaniu swoich problemów życiowych, bez względu na posiadany dochód.
2. Poradnictwo prawne realizuje się przez udzielanie informacji o obowiązujących przepisach z zakresu prawa rodzinnego i opiekuńczego, zabezpieczenia społecznego, ochrony praw lokatorów.
3. Poradnictwo psychologiczne realizuje się przez procesy diagnozowania, profilaktyki i terapii.
4. Poradnictwo rodzinne obejmuje problemy funkcjonowania rodziny, w tym problemy opieki nad osobą niepełnosprawną, a także terapię rodzinną.

Składka na ubezpieczenie zdrowotne

1. Obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego podlegają osoby pobierające zasiłek stały z pomocy społecznej niepodlegające obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu.
2. Ośrodek pomocy społecznej zgłasza osoby do ubezpieczenia zdrowotnego.
3. Składka na ubezpieczenie zdrowotne opłacana jest w okresie od dnia przyznania zasiłku stałego do dnia utraty prawa do zasiłku.
4. Podstawą wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne jest kwota odpowiadająca wysokości przyznanego zasiłku stałego z pomocy społecznej.

Sprawienie pogrzebu

Sprawienie pogrzebu odbywa się w sposób ustalony przez gminę, zgodnie z wyznaniem zmarłego.

W pierwszej kolejności prawo pochowania zwłok ma najbliższa pozostała rodzina osoby zmarłej, a mianowicie:

1. pozostały małżonek(ka)
2. krewni zstępni (dzieci, wnuki)
3. krewni wstępni (rodzice, dziadkowie)
4. krewni boczni do 4 stopnia pokrewieństwa
5. powinowaci w linii prostej do 1 stopnia

Zgodnie z art. 10 ust. 3 ustawy z dnia 31 stycznia 1959 r. o cmentarzach i chowaniu zmarłych w przypadku braku osób uprawnionych do sprawienia pogrzebu (wymienionych powyżej), pogrzeb przeprowadza gmina właściwa ze względu na miejsce zgonu.

Pochowanie zwłok odbywa się w oparciu o następujące dokumenty:

1. akt zgonu
2. karta zgonu
3. zezwolenie prokuratora na pochowanie zwłok – przypadkach, w których zachodzi uzasadnione podejrzenie, że przyczyną zgonu było przestępstwo

 

Prawo do świadczeń opieki zdrowotnej finansowane ze środków publicznych

http://www.nfz-warszawa.pl/dla-pacjenta/co-kazdy-pacjent-wiedziec-powinien/zasady-ubezpieczenia-zdrowotnego/

Wniosek o udzielenie pomocy może zostać złożony osobiście przez osobę zainteresowaną, listownie, telefonicznie, elektronicznie lub przez inne osoby i instytucje w imieniu osoby zainteresowanej w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Pruszkowie.

Prawo do świadczeń opieki zdrowotnej przyznawane jest na podstawie wywiadu środowiskowego przeprowadzanego w miejscu zamieszkania świadczeniobiorcy, podczas którego pracownik socjalny ma obowiązek udokumentować, a następnie opisać opisuję sytuację rodzinną, zdrowotną, mieszkaniową i dochodową osoby zainteresowanej.

Prawo do świadczeń opieki zdrowotnej przysługuje, gdy:

• dochód osoby nie przekracza kryterium dochodowego określonego w art. 8 ustawy o pomocy społecznej wynoszącego dla osoby samotnie gospodarującej 776 zł, a w przypadku rodziny 600 zł na osobę
• nie występuje okoliczność, o której mowa w art. 12 ustawy o pomocy (dysproporcja)
• nie istniej inny możliwy tytuł do zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego

Dokumentem potwierdzającym prawo do świadczeń opieki zdrowotnej jest decyzja wydawana przez prezydenta gminy właściwej ze względu na miejsce zamieszkania świadczeniobiorcy.

Decyzję wydaje się na wniosek świadczeniobiorcy (osoby zainteresowanej).

W przypadku stanu nagłego na wniosek świadczeniodawcy (szpitala) udzielającego osobie świadczenia opieki zdrowotnej, złożony niezwłocznie po udzieleniu świadczenia.

Prawo do świadczeń opieki zdrowotnej na podstawie decyzji przysługuje przez okres 90 dni od dnia złożenia wniosku przez klienta lub w przypadku wniosku świadczeniodawcy od dnia udzielenia choremu świadczenia.